مانويان معتقد بودندكه روح انسان پس از مرگ در پيشگاه داور عادل حضور يافته، برحسب اعمالش- كه با ترازوي اعمال نيك و بد و حساب و كتاب تعيين ميگردد. 3 راه بر رويش گشوده ميشود: 1. راه «زندگي» (بهشت جديد) ، 2. راه «امتزاج و آميختگي» ـ(بازگشت به جهان)، 3. راه «مرگ»(جهنم).
مؤمنان طبقه برگزيدگان وبالاتر كه روح نوراني خود را از بخش باريك و ظلماني جسم جدا كردهاند، چون درگذشتند، انسان نخستين فرشتهاي را به عنوان راهنما همراه با 3 فرشته ديگر كه كوزهاي آب، دستي جامه، تاجي از نور و ديهيمي از گل در دست دارند، به استقبال او ميفرستند. فرشتگان جامه را بر او ميپوشانند و تاج و ديهيم را بر سر او مينهند و كوزه آب را به دستش داده، اور ا در ستوني از نور به نام «ستون نيايش» به فلك ماه نزد انسان نخستين ميبرند. آنگاه وي از آنجا به بهشت جديد منتقل ميشود. اما چون نغوشاگي بميرد، روح او را دليل عدم تزكيه كامل، محكوم به بازگشت به زندگي دوباره است. دوره دردناك تناسخ را مانويان سمسارا مينامند. چرخه تناسخ ادامه دارد، تا زماني كه روح پاك و پالوده شود و شايسته اتصال به عالم نور گردد. البته بي دينان و گناهكاران روانه راه مرگ شده، به دوزخ ميروند.
|