در اين مقاله « موسيقي سمفونيك ايران » را تنها از ديدگاه اركسترهاي بزرگ و فعال در ايران مورد توجه قرار ميدهيم :
اركسترهاي بزرگ فعال در ايران از نظر آماري ، به 4 اركستر تقسيم ميشوند :
1. اركستر سمفونيك تهران ؛ 2. اركستر سمفونيك فرهنگسراي بهمن ؛ 3. اركستر سمفونيك صدا و سيما ؛ 4. اركستر بزرگ ايراني موسيقي نو .
صرف نظر از اين آمار ، هم اكنون تنها دو اركستر از اين مجموعه در حال فعاليت جدي و اجراي برنامههاي عمومي ِ فصلي و موسمي است : يكي اركستر سمفونيك تهران و ديگري اركستر بزرگ ايراني موسيقي نو .
اركستر سمفونيك تهران
اين اركستر كه تحت پوشش و مديريت مركز سرود و آهنگهاي انقلابي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اداره ميشود ، در سال 1313 ش ، تأسيس شده است . تعداد نوازندگان اين اركستر 60 نفر و تعداد افراد گروه كُر نيز در اين اركستر 60 نفر است . تمرينهاي اين اركستر همه روزه به مدت 3 ساعت در محل استقرار دائمي آن ـ تالار وحدت ـ برگزار ميشود . اين اركستر در سال ، 3 يا 4 نوبت و در هر نوبت حدود 3 شب به اجراي كنسرت ميپردازد .
از سال 1358 تا روزهاي پايان جنگ ( حدود سال 1367 ) به سبب وجود شرايط خاص سياسي و اجتماعي ، تأكيد اركستر بيشتر بر اجراي سرودهاي حماسي و مرتبط با انقلاب و جنگ بوده است .
پس از پايان جنگ ، برنامههاي اجرايي اركستر و جنبة هنري اجراهاي آن به تدريج تغيير كرده است .
اركستر بزرگ ايراني موسيقي نو
هستة اصلي اين اركستر از حدود سال 1373 شكل گرفت . اين اركستر از يك مجموعة 70 نفري نوازندگان سازهاي ايراني تشكيل شده است و بر حسب مورد ، سازهايي مانند پيانو ، ويولن و ويولن سل نيز به عنوان سوليست در اركستر به كار گرفته شدهاند . اجراهاي اين اركستر ، از بهترين نمونهها در ارائة « قابليتهاي سازي » بوده است .
موسيقي ايران ، در اجراي موسيقي نوين جهاني و همچنين نمايش تواناييهاي بالقوة موسيقي ايران در پذيرش تكنيكهاي پيچيدة « چند صدايي » موسيقي امروز دنيا است.
آثار اجرايي اين اركستر ، تا كنون در محدودة موسيقي نو و مدرن بوده و از نظر شكل اجراء و نوع كار نيز از ارزش فني و هنري بسيار برخوردار است . اجراهاي اين اركستر تا كنون از سوي كارشناسان ايراني و غير ايراني موسيقي و همچنين مردم مورد استقبال قرار گرفته است . اركستر بزرگ ايراني موسيقي نو ، از سوي مركز سرود و آهنگهاي انقلاب حمايت شده است ، اما تشكيلات آن به صورت مستقل اداره ميشود . |