|
| بندر تركمن |
|
|
| شهرستان بندر تركمن هرچند به لحاظ تاريخي قدمت زيادي ندارد، ولي به لحاظ اقتصادي و ارتباطات از نواحي مهم استان محسوب مي‌شود. اين شهر در سال 1306 شمسي در محلي كه قرارگاه نظاميان براي سركوبي عشاير تركمن بود، به دستور رضا شاه احداث و به نام بندرشاه نامگذاري شد. در جنگ جهاني دوم، راه آهن سراسري ايران به اين شهر متصل شد.محل فعلي بندر تركمن امتداد بخشي از شهرستان گرگان بود كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي به شهرستان مستقلي تبديل شد. عواملي همچون اجراي سياست اسكان عشاير تركمن، احداث خط راه آهن سراسري، ايجاد فعاليتهاي بندري و احداث اسكله بارگيري ، پيدايش سازمان‌ها و مؤسسات دولتي و ايجاد تسهيلات شهري، از جمله عوامل مؤثر در توسعه شهر بندر تركمن محسوب مي‌شوند. |
|
| گرگان |
|
|
| تحت عنوان گرگان دو شهر گرگان قديم يا جرجان و گرگان فعلي يا استرآباد مورد توجه قرار مي‌گيرد. گرگان قديم يا جرجان در 3 كيلومتري شمال گنبد كاووس (گنبد قابوس) فعلي قرار داشت. شهر گنبد قابوس كه پس از جرجان به وجود آمد، جزو ناحيه گرگان قديم محسوب مي‌شود. اين شهر در گذشته مركز ”تركمن صحرا“ بود و در اثر حملات مغول و سپس تيمور، رو به ويراني نهاد و كم‌كم قابوس فعلي در نزديك آن روبه ترقي و توسعه نهاد.مطالعات انجام شده نشان مي‌دهد كه در قديم شهري به نام گرگان (جرجان)كه رودخانه گرگان نيز از ميان آن مي‌گذشت وجود داشت كه نيمه شرقي آن را گرگان و نيمه غربي آن را ”بكر آباد“ مي‌ناميده‌اند. اين شهر در قرن چهارم هجري قمري مخصوصاً در زمان شمس المعالي قابوس بن وشمگير اهميت و شكوه خاصي داشت. در اين دوره دانشمنداني همچون ابوعلي سينا، ابوريحان بيروني و ابوبكر خوارزمي در اين شهر پيرامون مسائل علمي به بحث و مجادله مي‌پرداختند. اين شهر از قرن چهارم هجري قمري به بعد اهميت خود را كم كم از دست داد و در اثر حمله مغول تخريب و در دوره‌هاي بعد به خرابه‌اي مبدل گشت.گرگان قديم (جرجان) يكي از پايتخت‌هاي آل زياريان بود. آرامگاه قابوس زياري كه فعلاً در سمت شمال شهر گنبد واقع شده است، در زمان قديم داخل شهر جرجان قرار داشت.گرگان در دوره قبل از اسلام نيز يكي از ايالت‌هاي مهم ايران محسوب مي‌شد كه در بيشتر ادوار، ايالتي مستقل به حساب مي‌آمد، ولي در بعضي از دوره‌ها جزو پارت و خراسان بوده است. در دوره هخامنشيان، پدر داريوش اول مدتي حكمران آنجا بود. اين شهر تا اواخر دوره قاجاريه به نام استرآباد مشهور بود و بعد از دوره قاجاريه گرگان ناميده شد.استرآباد را در زمان صفويه دارالمومنين مي‌ناميدند، زيرا سادات زيادي در آنجا سكني و حكومت داشتند. در زمان نادر به علت هجوم تركمن‌ها بارويي بر گرد آن كشيدند. مزار معروف به گور سرخ – قبر يكي از فرزندان حضرت علي(ع) – در آنجاست. در دوره قاجاريه ، اين ناحيه تمركز ايل قاجار بود. بعد از آن به تدريج جلوه‌هاي شهري جديد و مدرن در آن نفوذ كرد و در دهه‌هاي اخير به اوج خود رسيد. |
|
| گنبد كاووس |
|
|
| نام اين شهر از نام ”قابوس بن وشمگير“ – يكي از حاكمان آل زيار- (366-403ه.ق) گرفته شده است كه از سال 315 تا 470 هجري قمري در گرگان و طبرستان حكومت داشتند. جرجان در اثر تهاجمات تيموريان و مغول‌ها از بين رفت و بعداً شهر گنبد بنا گرديد كه در سال 1316 هجري شمسي گنبد كاووس ناميده شدنقشه اصلي اين شهر در اوايل سلطنت رضاخان توسط مهندسان آلماني طراحي و به مرحله اجرا گذاشته شد و از شهرهايي است كه با اصول شهرسازي مدرن طراحي شده و فاقد هرگونه معابر تنگ و پر پيچ و خم است. اين شهر امروزه از شهرهاي زيبا و ديدني استان گلستان محسوب مي‌شود. |
|
| علي آباد |
|
|
| علي آباد كتول روستايي از دهستان كتول بود كه در كوهپايه‌هاي شمالي البرز شرقي قرار داشت. اين روستا به علت سكونت علي محمدخان و استقرار در مسير راه اصلي ( گلستان-مشهد) و حاصلخيزي زمين‌ها، توجه مهاجران را جلب كرد و موجبات توسعه آن را فراهم آورد و امروزه به نام شهر علي آباد معروف است. ناحيه تفريحي پارك جنگلي كبود وال در نزديكي اين شهر واقع شده است. |
|
| مينودشت |
|
|
| ناحيه مينودشت در گذشته كبود جامه و تا سال 1318 ه.ش حاجي لر خوانده مي‌شد. در نيمه دوم اين سال به مينودشت تغيير نام داد و در سال‌هاي اخير به شهرستان مستقلي تبديل شد. درباره نامگذاري اين شهر به حاجي لر، گفته‌اند كه محمد حسن خان جلاير اعلام استقلال كرد و خود را فرمانرواي اين ناحيه خواند. پادشاه ايران براي سركوبي او لشكر فرستاد، وي به دژ ماران پناه برد.يكي از معتمدين او به نام حاجي، با گرفتن رشوه از فرمانده لشكر اعزامي، محمد حسن خان را به دام انداخت. ماران كوه و پيرامون آن، به عنوان پاداش به حاجي واگذار شد و از اين زمان، اين سرزمين را ”حاجي لر“ ناميدند. در حال حاضر مينودشت از شهرهاي زيبا و ديدني استان گلستان است. |
|
| كردكوي |
|
|
| نام قديمي كردكوي ”تميشه“ بوده كه به بخش غربي گرگان اطلاق مي‌شده است. در اواخر دوره تيموريان و اوايل دوره صفويه، گروهي از عشاير كردستان به اين محل كوچانده شدند. به همين لحاظ ابتدا به كرد محله و سپس به كردكوي معروف گرديد. |
|
| نام و نشاني اماكن و ديدني‌هاي مهم استان |
|
|
شهرستان گرگان
تالاب گميشان – 60 كيلومتري شمال غرب گرگان
آبشار باران كوه – 18 كيلومتري جنوب غربي گرگان
آبشار زيارت – روستاي زيارت از توابع گرگان
منطقه جنگلي نهارخوران – گرگان
پارك ملي گلستان – گرگان
پارك جنگلي قرق – 24 كيلومتري شرق گرگان
منطقه حفاظت شده جهان نما – گرگان
پناهگاه حيات وحش ميانكاله – گرگان
كاخ اختصاصي – پارك شهر گرگان
كاخ شاسمن – گرگان
كاخ آغامحمدخان – گرگان
پل آق قلا – 18 كيلومتري گرگان
تورنگ تپه – 25 كيلومتري شمال شرقي گرگان
سد اسكندري (ديوار دفاعي) – شمال گرگان
بازار قديمي گرگان – گرگان
جمعه بازار – گرگان
مسجد جامع – گرگان
مسجد گلشن – گرگان
مسجد امام حسن عسگري(ع) – گرگان
مدرسه سردار – گرگان
مدرسه دارالشفاء – گرگان
امامزاده روشن – گرگان
امامزاده نور (اسحاق) – محله سرچشمه گرگان
امامزاده هنديجان – 20 كيلومتري روستاي هنديجان نوكند گرگان
موزه گرگان – گرگان
شهرستان گنبد
آبشار شيرآباد – 7كيلومتري جنوب شهر خان ببين شهرستان گنبد
پارك جنگلي دلند – در مسير آزاد شهر، علي‌آباد
ميل گنبد قابوس – گنبد قابوس
جمعه بازار – گنبد
شهرستان كردكوي
برج رادكان غربي – روستاي رادكان، 24 كيلومتري كردكوي
شهرستان مينودشت
آبشار لوه- 20 كيلومتري گاليكش در مينودشت
قلعه ماران – ناحيه حاجي لُر مينودشت
بندر تركمن
جزيره آشوراده – بندر تركمن
پنج‌شنبه بازار آق قلا – تركمن
دوشنبه بازار – تركمن
مسجد و مدرسه كريم ايشان – بندر تركمن
آرامگاه مختومقلي فراغي – روستاي آق تقاي
شهرستان علي آباد
آبشار كبودوال – 5 كيلومتري جنوب علي آباد كتول |
|
| زنده دل ، حسن . مجموعه راهنماي جامع ايرانگردي : استان گلستان ، تهران : نشر ايرانگردان – جهانگردان ، 1379 . ص32-36 ، 111-113. |
* منبع : | |
|
